اسانس اسطوخودوس یکی از پرمصرف ترین اسانس ها در جهان است و آن را با دو ویژگی خاص می شناسند: عطر و رنگ. اما گل اسطوخودوس و روغن حاصل از آن دارای تاریخچه طولانی در طب گیاهی است و بیش از 2500 سال است که در سراسر دنیا به دلیل داشتن خواص درمانی بسیار زیادش بکار گرفته شده است. کلمه اسطوخودوس (لاوندر) از ریشه لاتین “lavare” گرفته شده است که در لغت به معنای “شستن” است. اولین استفاده ثبت شده از اسطوخودوس به مصر باستان باز می گردد که از اسانس اسطوخودوس در فرآیند مومیایی کردن استفاده می کردند. بعدها، از اسطوخودوس در چندین منطقه از جمله ایران باستان، یونان و روم به عنوان یک ماده شوینده و افزودنی برای حمام استفاده شد. این فرهنگ ها معتقد بودند که اسطوخودوس به پاکسازی بدن و ذهن کمک می کند.

بطور کلی اسانس اسطوخودوس دارای خواص آنتی اکسیدانی بسیار قوی، ضد میکروبی، آرام بخش و ضد افسردگی است که هم در عطرسازی و هم در صنایع آرایشی و بهداشتی بسیار کاربرد دارد. امروزه تحقیقات علمی فراوانی به ارزیابی طیف وسیعی از اثرات سلامتی و قابلیت های شگفت انگیز این اسانس ارزشمند پرداخته اند و بسیاری از مزایای سلامتی آن را تأیید کرده اند؛

• اسطوخودوس برای افرادی که بی خوابی یا سایر اختلالات خواب را تجربه می کردند توصیه می شد. مردم بالش‌های خود را با گل‌های اسطوخودوس پر می‌کردند تا به آنها کمک کند بخوابند و بهتر استراحت کنند. امروزه، تحقیقات نشان می دهد که تنفس و استشمام عطر اسطوخودوس می تواند کیفیت خواب را بهبود بخشد. یک بررسی سیستماتیک از 15 مطالعه در سال 2014 نشان داد که استنشاق اسانس اسطوخودوس، اثرات مثبتی در افراد مبتلا به اختلالات خواب دارد.
• اسانس اسطوخودوس همچنین به افراد مبتلا به اضطراب و استرس کمک می کند. در یک متاآنالیز بزرگ از منبعی معتبر در سال 2019، افراد مبتلا به اختلالات اضطراب که با استفاده از اسانس اسطوخودوس تحت درمان قرار گرفتند، سطح اضطراب کمتری داشتند و خواب بهتری داشتند.
• اسانس اسطوخودوس در تقویت رشد مو و جلوگیری از ریزش مو بسیار موثر است. استفاده موضعی از اسانس در روغن های حامل و محصولات مراقبت از مو، به درمان بیماری به نام آلوپسی آراتا کمک می کند. این بیماری باعث می شود موهای فرد به صورت تکه تکه ریزش کند. طبق یک مطالعه قدیمی‌تر در سال 1998 که بر روی 86 فرد مبتلا به آلوپسی آراتا انجام شد، 44 درصد پس از ماساژ ترکیبی اسانس آویشن، رزماری، اسطوخودوس و چوب سرو در مخلوطی از روغن‌های حامل روزانه به مدت هفت ماه، رشد مو را بهبود بخشیدند.
• اثرات آرام بخش اسطوخودوس به تسکین سردرد یا میگرن کمک می کند. در مطالعه ای در سال 2012، 47 شرکت کننده مبتلا به میگرن، اسانس اسطوخودوس را به مدت 15 دقیقه استنشاق کردند و کاهش شدت و دفعات سردرد را تجربه کردند.
• اسطوخودوس در کاهش عوارض جانبی شیمی درمانی تاثیرگذار است. به گفته منبع معتبر موسسه ملی سرطان، رایحه درمانی می تواند به افراد مبتلا به سرطان کمک کند تا عوارض جانبی درمان خود را مدیریت کنند. رایحه درمانی توسط اسانس اسطوخودوس ممکن است به کاهش اضطراب در مورد روش های درمان سرطان کمک کند.
• اسانس اسطوخودوس در درمان آکنه موثر است و در مقایسه با درمان های تهاجمی تر، اسانس اسطوخودوس می تواند راهی ملایم برای درمان آکنه به دلیل توانایی آن در کشتن باکتری ها باشد. در یک مطالعه در سال 2013، ترکیبی از اسانس اسطوخودوس و عصاره آلوئه به طور موثری از رشد یک سویه باکتریایی که باعث ایجاد آکنه می شود، جلوگیری کرد.
• اسانس اسطوخودوس حاوی دو ترکیب ضد التهاب به نام‌های لینالول و لینالیل استات است . طبق تحقیقات به عمل آمده در سال 2020 این ترکیبات در درمان مشکلات پوستی نظیر اگزما، درماتیت، پسوریازیس، خارش و بثورات بسیار موثرند.
• گیاه اسطوخودوس سال هاست به عنوان یک درمان سنتی برای سوختگی استفاده می‌شود، و برخی تحقیقات از منابع معتبر نشان داده‌اند که داده‌های علمی برای تأیید این استفاده درمانی از اسانس اسطوخودوس وجود دارد. طبق یک مطالعه در سال 2009، فعالیت ضد میکروبی این اسانس به جلوگیری از عفونت پس از سوختگی نیز کمک می کند.